Ηλεκτρολογικό σχέδιο σύνδεσης αλέ ρετούρ (aller retour) διακόπτη

Συνδεσμολογία διακοπτών αλέ ρετούρ για φωτιστικό σώμα, με δυο σημεία ελέγχου. 

     Όταν θέλουμε να ελέγχουμε ένα ή περισσότερα φώτα από δύο ή πιο πολλά διαφορετικά σημεία, χρησιμοποιούμε διακόπτες αλέ ρετούρ (γαλλικές λέξεις, aller-retour = μετάβαση-επιστροφή), ή διακόπτες εναλλαγής, όπως λέγονται στα ελληνικά.

     Η συνδεσμολογία για δύο σημεία ελέγχου υλοποιείται με δυο ακραίους διακόπτες όπως φαίνεται στο σχήμα.

     Για περισσότερα από ένα φωτιστικά το κύκλωμα είναι το ίδιο συνδέοντας παράλληλα τα υπόλοιπα φωτιστικά με το υπάρχον. Για περισσότερα από δυο σημεία ελέγχου το κύκλωμα φαίνεται εδώ.

Στα καλώδια - αγωγούς του σχεδίου έχουμε δώσει νούμερα για καλύτερη επεξήγηση - τεκμηρίωση. 

     Οι διακόπτες Α και Β του σχεδίου έχουν δυο θέσεις λειτουργίας, στην μία ενώνονται ηλεκτρικά, μέσω εσωτερικής μεταλλικής επαφής, τα σημεία με την παχιά γραμμή και στην άλλη θέση λειτουργίας ενώνονται τα σημεία με την διακεκομμένη γραμμή.

     Οι διακόπτες αλε ρετούρ έχουν πάντα τρία σημεία ένωσης που συνδέουμε αντίστοιχα τρία καλώδια. Συνήθως σε κάθε ένα από τα τρία αυτά σημεία μπορούν να ενωθούν δυο αγωγοί - καλώδια και αυτό για λειτουργικούς λόγους π.χ. για να συνεχίσει το καλώδιο της φάσης και να πάει σε πρίζα που είναι πιο κάτω από τον διακόπτη με την οποία έχουν κοινή ασφάλεια.

     Το καλώδιο της φάσης, το νούμερο 1 στο σχέδιο, έρχεται από την ασφάλεια του πίνακα που ελέγχει το συγκεκριμένο φωτιστικό και είναι συνήθως μαύρου χρώματος.

     Το καλώδιο του ουδέτερου, το νούμερο 5, έρχεται από τον πίνακα και είναι μπλε χρώματος, ή γκρι χρώματος για τα παλιά σπίτια και πάει στο φωτιστικό χωρίς να περνάει από τα σημεία των διακοπτών. Τα 2 και 3 είναι μαύρα, καφέ ή κόκκινα .  

    Στο φωτιστικό μπορεί να καταλήγει και κιτρινοπράσινο καλώδιο γείωσης το οποίο επιβάλλεται αν έχει μεταλλικό πλαίσιο - περίβλημα.

     Στην κατάσταση που εμφανίζεται στο σχέδιο, το ρεύμα, (η φάση) εκεί που το δοκιμαστικό ανάβει, το καλώδιο νο 1 δηλαδή, περνάει μέσω του διακόπτη Α στο καλώδιο 2, εκεί σταματάει γιατί από τον διακόπτη 2 το ρεύμα δεν περνάει στο καλώδιο 4.

     Αν πατήσουμε το πλήκτρο του διακόπτη Α το ρεύμα θα περάσει από το 1 στο 3 και στον διακόπτη Β από το 3 στο 4 με αποτέλεσμα στο φωτιστικό να εμφανιστούν στα άκρα του 230 Volts και να ανάψει. 

     Αν τώρα από την αρχική κατάσταση πατήσουμε το πλήκτρο του διακόπτη Β το ρεύμα θα περάσει στον διακόπτη Α από το 1 στο 2 και στον διακόπτη Β από το 2 στο 4 με αποτέλεσμα να ανάψει και πάλι το φως.

     Αν έχουμε τον διακόπτη της πρώτης φωτογραφίας η αντιστοιχία για τον αγωγό νούμερο 1 του σχεδίου (ή το νούμερο 4 για τον διακόπτη Β) είναι το L του διακόπτη. Του αγωγού νούμερο 2 και του νούμερου 3 αντίστοιχα τα 1 και 2 του διακόπτη.

     Τα σύμβολα στην πίσω όψη των διακοπτών διαφέρουν ανάλογα με τον κατασκευαστή όπως φαίνεται και στις υπόλοιπες φωτογραφίες των διακοπτών .

     Αν υποθέσουμε ότι βγάλαμε τους διακόπτες και πήραμε νέους για να τους αλλάξουμε και δεν σημειώσαμε την προηγούμενη συνδεσμολογία ή έχουμε μπερδευτεί, μπορούμε ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ και με ένα μόνο δοκιμαστικό κατσαβίδι να βρούμε την σωστή συνδεσμολογία ακολουθώντας τα παρακάτω βήματα:

     Βεβαιωνόμαστε ότι υπάρχει αντιηλεκτροπληξιακό ρελέ στην εγκατάσταση του πίνακα και το ελέγχουμε πατώντας το πλήκτρο τεστ για να είμαστε σίγουροι ότι λειτουργεί σωστά, αλλιώς ΔΕΝ ΞΕΚΙΝΆΜΕ μια τέτοια διαδικασία. Επίσης είμαστε σίγουροι ότι δεν υπάρχει άλλο άτομο στον χώρο και κυρίως μικρά παιδιά.

     Κατεβάζουμε την ασφάλεια και αφήνουμε και τα έξι καλώδια (τρία για κάθε θέση διακόπτη) στον αέρα και γυμνά στην άκρη τους, ασύνδετα. Σηκώνουμε την ασφάλεια και ελέγχοντας βρίσκουμε τον μοναδικό από τους έξι αγωγούς που το δοκιμαστικό ανάβει.
Το καλώδιο που βρήκαμε είναι το καλώδιο νούμερο 1. 

     Κατεβάζουμε την ασφάλεια και συνδέουμε στον διακόπτη Α, στην θέση L το καλώδιο νούμερο 1 που βρήκαμε. Τα άλλα δύο καλώδια, τα νούμερα 2 και 3 τα συνδέουμε τυχαία στις άλλες δυο θέσεις του διακόπτη, καθώς δεν έχει σημασία στην λειτουργία του κυκλώματος. 

     Ξανασηκώνουμε την ασφάλεια και βρίσκουμε στην θέση του δεύτερου διακόπτη, του Β, το καλώδιο που δεν ανάβει το δοκιμαστικό σε οποία θέση και αν είναι α διακόπτης Α (πειραματιζόμαστε με συνεχή αλλαγή της θέσης του διακόπτη Α).

     Το καλώδιο που δεν ανάβει είναι το καλώδιο νούμερο 4. Κατεβάζουμε την ασφάλεια και συνδέουμε στο L του διακόπτη Β το καλώδιο νούμερο 4. Τα καλώδια νούμερο 2 και 3 τα συνδέουμε πάλι τυχαία στις άλλες δυο θέσης του διακόπτη.

     Αν πραγματοποιήσαμε όλα τα βήματα της διαδικασίας σωστά, όπως περιγράφονται, οι διακόπτες ελέγχουν το φωτιστικό όπως επιθυμούμε. 

Πηγή: Ηλεκτρολόγος μηχανικός

Διαβάστε περισσότερα